Dünyayı Değiştiren 10 Protesto
31.03.2022
10. Gezi Parkı Protestoları Türkiye (Mayıs-Ağustos 2013) : Mayıs 2013’te küçük bir grup İstanbul Gezi Parkı için imar planlarına karşı oturma eylemi düzenledi. Polis onları şiddet kullanarak tahliye ettiğinde, öfke, Recep Erdoğan’ın otoriter ve laiklik karşıtı politikalarına karşı tüm Türkiye’de protestolara yol açtı. Üç buçuk milyon insan protestolara katıldı, 8000 kişi yaralandı ve 22 kişi öldü, ancak Erdoğan iktidarda kaldı.
9. Arap Baharı (2010-2012) : Aralık 2010’da Mohamed Bouazizi adında bir Tunuslu meyve satıcısı, polisin muamelesini protesto etmek için kendini ateşe verdi. Daha sonra hastanede öldü. Bu, Tunus’ta ve tüm Arap dünyasında büyük protestolar düzenlemesine, Mısır’ın Hüsnü Mübarek gibi diktatörlerini deviren ve sivil ayaklanmalara yol açan bir fitili ateşledi. Bununla birlikte, o zamandan beri birçok Arap ülkesi daha fazla kargaşa ve huzursuzluğa şahit oldu ve bazıları protestoların başarılı olup olmadığını sorguladı.
8. Turuncu Devrim (Kasım 2004 – Ocak 2005) : 2004 yılının sonlarında Ukrayna’nın başkenti Kiev’de binlerce kişi, hileli cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sonuçlarını protesto etmek için sokaklara akın etti. Protestolar 12 gün boyunca karla karışık yağmur ve karla beraber, yeni bir seçim çağrısına kadar devam etti, nihayet yoğun bir denetleme altında muhalefet kazandı. Muhalefet partisinin renginin turuncu olması dolayısıyla adı “turuncu devrim” oldu.
7. Pazartesi Gösterileri (Ekim-Kasım 1989) : 9 Ekim Pazartesi günü, Leipzig’deki yüzlerce insan zayıflayan Doğu Alman komünist rejimini protesto etmek için bir araya geldi. Protestolar 9 Kasım’da Berlin Duvarı yıkılana kadar ülkenin her yerinde her Pazartesi büyüyerek devam etti.
6. Güney Afrika Ulusal Protesto Günü (26 Haziran 1950) : Nelson Mandela ve diğerleri tarafından Güney Afrika’nın apartheid hükümetine karşı düzenlenen bu protestoda işçiler gün boyunca evlerinde kaldılar. O kadar etkili oldu ki, daha sonraki yıllarda birkaç kez daha kullanıldı, sonunda Nelson Mandela’nın özgürlüğüne ve ırk ayrımının sona ermesine öncülük etti.
5. Tiananmen Meydanı (Nisan-Haziran 1989) : Haziran 1989’da Çin’in iktidardaki Komünist Partisi’ne karşı protestoda bulunmak için Pekin, Tiananmen Meydanı’nda bir milyondan fazla barışçıl protestocu kamp kurdu. Hiçbir provokasyon olmamasına rağmen ordu, tanklar ve birliklere göndererek ateş açtı. Bugüne kadar kimse gerçek ölüm sayısını bilmiyor ve bu hala Çin’de sansürlenmiş bir konudur. Bir tank konvoyunu barışçıl bir şekilde engelleyen 1 protestocunun fotoğrafı etkinliğin sembolü oldu.
4. Geceyi Geri Al (1970’ler) : Geceyi Geri Al, 1970’lerde Amerika ve İngiltere’deki feminist gruplar tarafından kadına yönelik şiddete karşı ve tecavüz ve aile içi istismar mağdurları için bir protesto çağrısı olarak başladı. Yürüyüşler her yıl günümüze kadar devam ediyor.
3. Selma – Montgomery Yürüyüşü (Mart 1964) : Washington’daki 200.000 destekçisine ünlü ”Bir rüyam var” konuşmasını yaptıktan sadece birkaç ay sonra, Martin Luther King Jr. ve 8.000 diğer aktivist, Selma’dan Montgomery Alabama’ya kadar 80 km yürüdü. Büyük bir polis şiddetiyle karşılandılar, ancak eylemleri ayrımcılığı yasaklayan ve tüm siyahi Amerikalılara oy hakkı veren Sivil Haklar Yasası’na neden oldu.
2. Bastille Baskını (14 Temmuz 1789) : Tüm protestolar barışçıl değildir. 1789’da 900 Fransız, baskıcı monarşinin bir sembolü olan Paris’in Bastille hapishanesini bastı. Yaklaşık 100 kişi başarılı olamadan öldürüldü ve hapishanenin valisinin başı kesildi. Bu Fransız Devrimi’ni başlattı, monarşiden cumhuriyete geçildi.
1. Gandi’nin Tuz Yürüyüşü (Mart-Nisan 1930) : Mahatma Gandhi, İngiliz yönetimi altındaki Hindistan’da yaşayan bir avukat ve anti-sömürgeciydi. Şiddetsizlik yoluyla adaletsizlikle mücadele eden bir felsefe olan “satyagraha” felsefesiyle yaşadı. 1930’da küçük bir grup takipçisiyle birlikte Gandhi, “Tuz yürüyüşünde” yüksek İngiliz vergilerine karşı, denize doğru 400 km yürümeye başladı. Eylemleri nihayetinde Hindistan’ın bağımsızlığına öncülük etti ve dünya çapında barışçıl protesto hareketlerine ilham verdi.